Khó có thể tính hết những thiệt hại phát sinh chỉ vì một vài người thiếu trách nhiệm trong việc khai báo y tế. Đơn cử như trường hợp của bệnh nhân COVID-19 thứ 17, do không trung thực trong khai báo y tế, hơn 60 hộ gia đình ở khu vực lân cận, hàng trăm nhân viên y tế, nhiều người tiếp xúc với bệnh nhân thứ 17 đã phải cách ly bắt buộc, một bệnh viện phải tạm ngưng hoạt động, thiệt hại khó có thể tính toán. Hàng loạt ca lây nhiễm khác cũng từ việc thiếu trách nhiệm khai báo y tế của bệnh nhân này. Việt Nam đã tiến rất gần đến thời điểm công bố hết dịch COVID-19 và trở thành quốc gia an toàn; thế nhưng lại phải trở về vạch xuất phát chỉ vì sự ích kỷ của trường hợp số 17 này.

Tại BR-VT, trường hợp 2 tài xế ở huyện Long Điền trở về từ Trung Quốc nhưng không khai báo trung thực để trốn cách ly y tế tập trung. Rất may là hệ thống phòng chống dịch của tỉnh đã kịp thời phát hiện để đưa vào theo dõi cách ly tập trung và qua 14 ngày đã không có biểu hiện bệnh. Điều đáng nói là 2 tài xế này trốn cách ly xuất phát từ việc thiếu nhận thức về trách nhiệm của bản thân đối với cộng đồng trong công tác phòng chống dịch.

Đến thời điểm hiện tại, những hiểu biết của các chuyên gia y tế thế giới về virus COVID-19 vẫn còn những giới hạn, chưa có thuốc điều trị và vaccin phòng ngừa. Cuộc chiến đấu với COVID-19 chủ yếu tập trung vào công tác dự phòng nhằm ngăn chặn sự lây lan của loại virus này. Nếu chỉ vì sự ích kỷ của một vài cá nhân sẽ gây ra hậu quả nghiêm trọng, dịch bệnh khó có thể đẩy lùi.

Do đó, việc nâng cao ý thức của mỗi cá nhân trong việc khai y tế là góp phần giúp hệ thống giám sát, theo dõi ngăn chặn dịch bệnh hoạt động hiệu quả. Thời gian qua, đã có nhiều trường hợp chủ động tạm gác cuộc sống riêng để tham gia cách ly y tế, bảo vệ sức khỏe cộng đồng. Đơn cử, những trường hợp du học sinh từ Hàn Quốc trở về Việt Nam, đa số các em đều chủ động thông báo cho cơ quan y tế địa phương qua số điện thoại đường dây nóng 0962515577 của Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh BR-VT để được đưa vào cơ sở cách ly y tế tập trung. Hay trường hợp gia đình cô gái ở huyện Bình Sơn, tỉnh Quảng Ngãi, đã chủ động hoãn đám cưới để thực hiện cách ly y tế tại nhà do cô dâu vừa trở về từ Nhật Bản.

Việc khai báo y tế toàn dân hiện nay là yêu cầu bắt buộc đối với mỗi người dân. Nếu không khai báo trung thực sẽ bị xử phạt theo quy định của pháp luật. Dù vậy, việc kiểm soát vấn đề này không đơn giản. Do đó, nâng cao trách nhiệm của mỗi người tham gia khai báo y tế toàn dân là việc làm hết sức cần thiết. Bên cạnh đó, các bộ, ngành đã có những biện pháp để hỗ trợ người dân công cụ thuận tiện nhất để tham gia khai báo y tế, nhất là với đối tượng nhập cảnh. 

Theo bác sĩ Hà Văn Thanh, Giám đốc Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh, hiện nay có nhiều kênh để người dân có thể dễ dàng khai báo y tế. Ngoài tờ khai y tế bắt buộc tại các cửa khẩu đối với tất cả người nhập cảnh (từ ngày 7/3) thì Bộ Y tế còn triển khai hai hình thức Tờ khai y tế điện tử bắt buộc dành cho người nhập cảnh (từ ngày 7/3); và Tờ khai y tế điện tử bắt buộc toàn dân (ngày 10/3). 

Bên cạnh đó, tại BR-VT, ngành GD-ĐT tỉnh triển khai Phiếu thông tin du lịch đối với viên chức ngành giáo dục, HS-SV các trường học, cơ sở giáo dục theo hướng dẫn của Sở Y tế. Trong các cơ sở điều trị cũng triển khai Tờ khai y tế để thuận tiện khai thác, sàng lọc phân luồng bệnh nhân có yếu tố dịch tễ bệnh COVID-19.

BCĐ phòng chống dịch COVID-19 các cấp cũng đã triển khai hình thức khai báo y tế tới các địa phương. Người dân khi có vấn đề sức khỏe nghi liên quan COVID-19, gọi điện đến cho các trạm y tế trên địa bàn xã, phường, thị trấn để khai báo thông tin, hoặc đường dây nóng của Bộ Y tế, của tỉnh để khai báo y tế. 

“Những ngày qua, đường dây nóng của chúng tôi nhận được rất nhiều thông tin khai báo y tế của người dân. Không chỉ họ khai thông tin y tế của bản thân mà còn khai những thông tin liên quan dịch tễ của những người xung quanh mà họ biết. Khi nhận được thông tin, chúng tôi sẽ tư vấn cho người dân hiểu rõ họ cần phải làm gì, các biện pháp cần áp dụng lập tức. Sau đó, chúng tôi sẽ cử cán bộ, nhân viên y tế điều tra, xử lý kịp thời các trường hợp có yếu tố dịch tễ”, bác sĩ Thanh nói.